به گفته مهندس رسول پیغمبری، مدیرعامل کارخانجات عصر طلایی مهدی، در نشست خبری آخرین دستاوردهای هوافضا بعد از انقلاب اسلامی، ماموریتهای این هواپیما شامل مراقبتهای گشتزنی و دیدهبانی، گشت دریایی، کنترل مزارع و جنگلبانی، کنترل محیط زیست، عکسبرداری و فیلمبرداری، امور پستی و فیلمبرداری در شب است.
این هواپیما در انواع مختلف موتورهای چهار زمانه، دو زمانه، پیستونی، الکتریکی و ملخی ساخته شده و میتواند تا شعاع 20 کیلومتری برای نیمساعت با سرعت 70 کیلومتر در ساعت پرواز کند.
هزینه تولید این هواپیما پایین است و در ساخت آن از بهترین مواد ناوبری استفاده شدهاست. این هواپیما زیر نظر کمیته تدوین استانداردهای پهباد زیر هفت کیلو ساخته شده است.
دستیابی کشورمان به فناوری هواپیماهای بی سرنشین چشمگیر بوده طوری که در رزمایش پیامبر اعظم که چند ماه قبل برگزار شد، یکی از هواپیماهای بدون سرنشین کشورمان متعلق به نیروی دریایی سپاه بالای سر ناوهای آمریکایی در خلیج فارس رفت و از آنها فیلمبرداری کرد تا نشان دهد که ایران به این فناوری پیشرفته نظامی دست یافتهاست.
تاثیر هواپیماهای بدون سرنشین در جنگها
جنگ ویتنام اولین درگیری نظامی بود که در آن از هواپیماهای بدون سرنشین (Unmmand Air Vehid = UAV) یا پهباد، بهطور گسترده استفاده شد.
اما مهمترین جنگی که تا به حال شاهد قدرتنمایی هواپیماهای بیسرنشین بوده است، جنگ اول خلیج فارس بود.
در این جنگ هواپیماهای بیسرنشینی مانند پوینتر، پایونیر و تالدو، با شناسایی مواضع نیروهای عراقی و هدایت آتش نیروهای آمریکایی، نقش مهمی در پیروزی سریع نیروهای آمریکایی داشتند.
هم اکنون کشورهای پیشرفته دنیا با درک اهمیت هواپیماهای بیسرنشین، سرمایهگذاری بالایی را در این زمینه آغاز کردهاند. شاید مهمترین دلایلی که سرمایهگذاری بالا در مورد هواپیماهای بیسرنشین را توجیه میکند این باشد که استفاده از آنها، هیچ گونه خطری برای نیروهای انسانی ندارد.
به علاوه از آنها برای اجرای مأموریتهای شناسایی، جنگ الکترونیک و ارزیابی خسارتهای پس از حمله میتوان استفاده کرد. قیمت ارزان، امکان مانور زیاد و احتمال ضعیف ردیابیشدن، از مهمترین مزایای این هواپیماها هستند.
البته این هواپیماها مستقل عمل نمیکنند، بلکه مجموعهای مفصل از تشکیلات کنترل زمینی، ایستگاههای برنامهریزی مأموریت، تجهیزات بازیافت و پرتاب و... آنها را حمایت میکند.
هر چند بیشتر این هواپیماها برای مقاصد اولیة نظامی ساخته میشود ولی امکان بازاریابی آنها برای اهداف غیر نظامی مانند تعیین خسارت بلایای طبیعی، مراقبت از مرزها و... هم وجود دارد.
فناوری پهباد
ساخت یک هواپیمای بدون سرنشین احتیاج به ائتلاف مهندسان هوافضا، الکترونیک و مخابرات دارد. مشکلات بسیاری نیز در طراحی و ساخت این هواپیماها هست.
طراحان و مهندسان با نگاه به نوع عملیاتی هواپیماهای بدون سرنشین، باید ضامن میزان برد و مدار مداومت پروازی متناسب آن و از همه مهمتر پایداری پروازی آن باشند.
ایجاد شرایط پایداری پروازی برای پرندهای که به دور از ارتباط مستقیم نیروی انسانی عمل میکند، احتیاج به حسگرهای ارتباطی قوی و عملگرهای دقیق دارد.
به عنوان مثال اگر یک هواپیمای بدون سرنشین در زمان پرواز با یک جبهه هوای نامناسب برخورد کند، باید وضعیتش را سریع به مراکز زمینی یا هوایی مخابره کند و بلافاصله فرمانهای تصحیح و پایداری را برای تعادلش بگیرد.
البته بسیاری از این مسائل در یک هواپیمای بدون سرنشین به صورت هوشمند انجام میشود.از کشورهایی که در زمینه ساخت هواپیماهای بدون سرنشین تاکنون فعالیتهای بسیاری کردهاند میتوان به آمریکا، روسیه، انگلستان، فرانسه، آلمان و نیز رژیم اشغالگر قدس اشاره کرد.
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز زمینه بروز بسیاری از خلاقیتها و نوآوریها را برای نیروهای مسلح ایران فراهم کرد و یکی از این نوآوریها، ساخت هواپیماهای بدون سرنشین بود.
ایران که با تحریم همهجانبه کشورهای صاحب فناوری روبهرو بود، برای تأمین نیاز خود به تجهیزات جمعآوری اطلاعات، به ساخت پرندههای بدون سرنشین روی آورد و درحال حاضر، کشورمان با داشتن هواپیماهای مهاجر۲، فراز۲، صاعقه۲ و هدهد در جمع دارندگان این فناوری قرار دارد.